Piękne życie bez pieniędzy

Czy bez pieniędzy można być bogatym? Swego czasu znalazłem w bibliotece niewielką książeczkę niemieckiego dziennikarza Alexandra von Schonburga Piękne życie bez pieniędzy, w której przekonuje czytelników, że tłuste lata przeminęły bezpowrotnie, a relatywne zubożenie w połączeniu z odpowiednią postawą może być korzystne. Autor wie, o czym mówi, bowiem opisuje okres, w którym znalazł się na bezrobociu. Czas ten potrafił jednak przekuć w cenne doświadczenie, które całkowicie zmieniło jego podejście do pieniędzy i rzeczy materialnych. Refleksje zawarte w tej pozycji, zwłaszcza w obliczu postępującego kryzysu, nie straciły na swojej aktualności. Poniżej kilka perełek (w tłumaczeniu Macieja Misiorny):

Dobrobyt to nie gromadzenie pieniędzy i przedmiotów, lecz odpowiednia postawa. Na tę postawę składają się: zdolność do rezygnowania akurat tam, gdzie wszyscy inni się pchają; niezależność ufundowana na świadomości, że styl innych nie jest wyznacznikiem tego, co sami powinniśmy robić.

Bogaty bez pieniędzy będzie tylko ten, kto krytycznie przyjrzy się swoim potrzebom i odpowie na pytanie, czy przypadkiem bez nich nie będzie szczęśliwy. Ubożenie uczy wyznaczania priorytetów, pozwala zrozumieć, co jest naprawdę ważne. Możemy wreszcie skoncentrować się na istocie rzeczy i zacząć uprawiać lean management.
[lean management to eliminacja czynności, które wykonywane są przy tworzeniu produktu lub usługi, a które nie dodają wartości temu produktowi lub usłudze]

Każde wyznanie, że czegoś potrzebujemy, przypomina kapitulację. W walce z wulgarnością kultury masowej skazani jesteśmy wyłącznie na małe sukcesy. Niech jeden z nich polega na tym, że nauczymy się funkcjonować bez czegoś, co jeszcze niedawno wydawało nam się absolutnie niezbędne.

Oto pierwsza zasada ubożenia z klasą: trzeba wyznaczyć priorytety. Dwa tygodnie opychania się łykowatymi żeberkami w hotelu w Alicante czy raczej urlop w rodzinnym mieście z długimi spacerami po parku i wypadami nad pobliskie jezioro? Szmatława gazeta i abonament telewizji kablowej czy raczej dobra książka?

Luksus to przede wszystkim odporność na pokusy, które naszego życia nie upiększają, lecz je zaśmiecają.

Oszczędność, z której słynęli rodzice, była nie tylko wyrazem praktycznego podejścia do życia. Stanowiła coś w rodzaju zasady estetycznej, której chcieli być wierni. Daisetz Teitaro Suzuki we wstępie do książki Eugena Herrigelata Zen w sztuce łucznictwa opisuje ideał estetyczny samurajów. Jego istotę stanowiła oszczędność. Samuraje nie znosili nadmiaru, budził ich odrazę. Moi rodzice kultywowali europejską odmianę tego ideału. Dla taty filiżanka do herbaty była piękna dopiero gdy miała rysę albo nosiła ślady sklejania. Sztuka rezygnacji, doprowadzona przez matkę i ojca do perfekcji, nie tylko estetycznie bije na głowę nałóg rozrzutności, lecz także jest praktyczna – optymalizuje przyjemność.

Najlepszą drogą do ucieczki od świata kreowanego przez media jest znawstwo. Brak pieniędzy, choć uciążliwy, także tu pozwoli nam określić priorytety i pozbyć się balastu, z którym wędrujemy przez życie. Co zostanie? Coś, czemu oddajemy się z pasją. Znawcy są bogaci w wiedzę i niezależność. Znajdują się na antypodach bezmyślnego skakania po kanałach.

Nakład książki,wydanej w 2006 r., został niestety wyczerpany. Ale od czego są biblioteki. Myślę, że do lektury nie trzeba dłużej zachęcać.