Jak cudowna jest Panama

Lubię bajkę Jak cudowna jest Panama Janoscha, w której główni bohaterowie, Miś i Tygrysek, wiodą zwykłą, spokojną, codzienną egzystencję. Niczego im nie brakuje, mają swoje drobne przyjemności, aż pewnego dnia odnajdują pustą skrzynkę pachnącą bananami z napisem Panama. Wkrótce tracą spokój i radość życia, zaczynają marzyć o Panamie, krainie ich marzeń, w której wszystko pachnie bananami, i wyruszają w podróż. Historia kończy się tym, że po wielu perypetiach dochodzą do swojego własnego domu, który nieco już zarósł, więc początkowo się nie orientują. Są szczęśliwi, odnajdując napis Panama. Wreszcie dotarli do celu podróży. Jak tu cudownie! Ku ich zaskoczeniu są jednak u siebie...

Ta historia przypomina mi czasem nas, dorosłych. Wędrujemy w poszukiwaniu szczęścia i spełnienia, a okazuje się, że wystarczyło docenić to, co się miało i nie ruszać z miejsca. Rzeczywiście, zostać w domu to czasem najlepszy sposób na wyjście, jak pisał Tom Hodgkinson. Z drugiej strony często zaczynamy doceniać zalety prostego życia dopiero wówczas, gdy je skomplikujemy. Być może życie to proces naprawiania błędów popełnionych w poszukiwaniu tego, co tak łatwo odrzuciliśmy. 

W dzisiejszych czasach gonimy za sukcesem, a miara jaką go odmierzamy, ma przemożny wpływ na sposób, w jaki oceniamy siebie i innych. Wszyscy pragniemy osiągnąć to, co ma zapewnić nam szczęście i pomyślność. Lepiej jednak nie gonić za króliczkiem, zanim się nie ustali, kto jest zwierzyną, a kto myśliwym. Osiągając sukces, w dzisiejszym rozumieniu tego słowa sprowadzający się do zgromadzenia majątku oraz osiągnięcia pozycji i władzy, możemy się okazać jego ofiarami. Za taki "sukces" zwykle trzeba zapłacić słony rachunek: zdrowiem, kryzysem małżeńskim, brakiem kontaktu z dziećmi, życiem na kredyt, samotnością. Definiowanie sukcesu oddaliśmy mediom, korporacjom i magazynom. I jakoś tak "wyszło", że sukces przestał nam się kojarzyć z pełną, kochającą się, często wielodzietną, rodziną, wiernością w związku, wewnętrzną równowagą, dobrymi relacjami, uczciwością, zapewniającą skromne utrzymanie pracą, rozsądnym zaspakajaniem potrzeb za pomocą umiarkowanej liczby rzeczy. Zwykłym, normalnym życiem, do którego przestaliśmy dążyć, dając się zwieść zapewnieniom, że "więcej" (pieniędzy, żon/mężów, pracy, rzeczy materialnych) w pogoni za osobistym szczęściem oznacza "lepiej". 

Wybór prostego życia jest powrotem do domu, do którego na szczęście nie mamy aż tak daleko. Powrót jest zawsze łatwiejszy: wystarczy szeroko otworzyć klapę śmietnika i zrobić porządne porządki - w życiu materialnym, zawodowym, osobistym. Bardzo szybko zredefiniujemy sukces, odkrywając, jak bardzo pusty jest system wartości, który odmierza go ilością zgromadzonych przedmiotów i karierą polegającą na spychaniu innych z zawodowej drabiny. Załamie się dotychczasowy system motywacyjny i zniknie kierat obowiązującego stylu życia, do jakiego nas zaprzężono. Być może sukces, którego tak pożądaliśmy, okaże się jedynie marketingową wydmuszką, a znaczenie zyska to, co zakurzone wyszło z mody i trąci myszką. Z drugiej strony dla wielu Twój powrót do domu okaże się jedynie brakiem obrotności i właściwego ustawienia w życiu.

Oto pytanie, które wcześniej czy później sobie zadamy: Czy mi się powiodło? Czy mam powód do zadowolenia? Czy jestem szczęśliwy? Nie wyruszajmy za szybko z domu, by udzielić sobie zbyt długiej lekcji. Nie odpowiadajmy na nie powierzchownie - w centrum handlowym, podpatrując nowy nabytek sąsiadów, przeglądając kolorowe magazyny, oglądając telewizyjne seriale i  reklamowe bilbordy. Odpowiedź znajduje się blisko, obok Ciebie, tu, gdzie już jesteś, bez wychodzenia z domu. Wybierając się do krainy marzeń, zdejmij płaszcz i buty. Gratulacje, dotarłeś na miejsce, zanim jeszcze zdążyłeś wyjść! Możesz oszczędzić sobie trudów podróży.